18 YAŞINDAN ÖNCEKİ ÇALIŞMALARSİGORTALILIK BAŞLANGICINDAN SAYILIR MI?

Sosyal Güvenlik Müşaviri

e-mail : caliskanfirat@gmail.com

facebook : firatcaliskansgm

 5510 sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası kanununda, emeklilikle ilgili hükümlerinin yürürlüğe girdiği 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanların emeklilik şartları, yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli gün sayısının hangi tarihte doldurulduğuna göre belirlenmektedir. 

1 Mayıs 2008 tarihinden önce sigortalı olanların emeklilik şartları ise ilk işe giriş tarihine göre belirlenir. Sigortalının erken veya geç işe başlaması emeklilik şartlarını doğrudan etkiler. Bunun en çarpıcı örneği, 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayan sigortalılar yaş şartına tabi olmadan emekli olabilirken bir gün sonra işe başlayanların, erkek ise 60, kadın ise 58 yaşında emekli olabilmeleridir. Sigortalının 18 yaşından önce işe başlamış olması halinde sigortalılık süresi 18 yaşını doldurduğu tarihte başlar. 18 yaşından önce ödenmiş olan uzun vadeli sigorta primleri, toplam prim ödeme gün sayısına dahil edilir. Bununla birlikte emeklilik şartlarının belirlenmesinde, 18 yaşından önceki uzun vadeli sigorta kollarına tabi işe giriş tarihi esas alınmaktadır. Bu iki husus genelde karıştırılır. Örneğin; 1 Ocak 1999 tarihinde, 10 yaşındayken reklam ajansından tüm sigorta kollarına tabi sigortalı bildirilen kişinin sigortalılık süresi 18 yaşını doldurduğu tarihte başlayacaktır. Emeklilik şartları ise 10 yaşındayken ilk defa sigortalı olduğu, 1 Ocak1999 tarihi baz alınarak belirlenecektir. Bu tarihteki şartlara göre, gerekli gün şartını doldurması halinde erkek ise 43, kadın ise 38 yaşında emekli olma imkanına kavuşacaktır. Sonuç itibarıyla, 1 Mayıs 2008 tarihinden önce işe başlayan sigortalıların emeklilik şartları 18 yaşından küçük olup olmadıklarına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre belirlenir. Emeklilik için gerekli sigortalılık süresi ise 18 yaşını doldurduğu tarihten itibaren başlar.

-OKURDAN GELENLER-

Soru: 15 Temmuz hafta tatilimdi ve işlerin yoğun olması nedeniyle hafta tatilinde çalıştım. Size sorum şu, 15 Temmuz’un resmi tatil olmasından dolayı ben yaptığım mesai ücretini resmi tatil mesaisi mi yoksa hafta tatili mesaisi mi olarak alacağım? Esat.SCevap: Böyle durumlarda her iki tatil ücreti ayrı ayrı hesaplanmayacağı gibi genel tatil günü dikkate alınmayarak sadece hafta tatili ücreti ödenecektir. Hafta tatilinde çalıştığınız için, çalışma karşılığı olmaksızın hak kazanacağınız ücrete ilaveten çalışma karşılığı sonucu ayrıca tarafınıza yüzde 50 zamlı ücret ödenmesi gerekmektedir.

Yani hafta tatilinde tatil yapmayıp çalışan işçiye 1 günlük ücretinin üzerine yüzde 50 zamlı günlük ücreti olan 1.5 günlük ücrette eklenerek toplamda 2.5 günlük ücretin ödenmesi gerekir. Örneğin günlük 1000 TL kazanan biri işçi hafta tatilinde çalıştırıldığı zaman günlük ücretin 2.5 katı olan paranın yani 2500 TL’nin işçiye ödenmesi gerekir.