İşveren ve işçi arasında iş ilişkisi kurulurken taraflar arasında sözleşme imzalanır. İş sözleşmesini türünü, çalışma biçimini taraflar özgürce belirleyebilir. Ancak bu serbestlik, İş Kanunu veya diğer kanunlar tarafından çizilen sınırların ve hakların aşılmaması veya yok sayılmaması halinde geçerlidir.İşveren veya işçi arasında yazılı veya sözlü olarak iş ilişkisi kurulabilmektedir. Sözlü kurulan iş ilişkilerinde daha sonra yaşanacak ihtilaflarda ispat açısından sıkıntılar çekilmekte ve hak kaybı oluşabilmektedir. Bu nedenle iş ilişkisi kurulurken iş sözleşmesinin şartları belirlenmeli ve yazılı olarak iki nüsha şeklinde yapılması işçi ve işverenin imzasının olması önem arz eder.
İş sözleşmeleri;
· Süresi bir yıl ve daha fazla olan sözleşmelerin yazılı yapılması zorunludur.
· Yazılı sözleşme yapılmayan hallerde işveren işçiye en geç iki ay içinde genel ve özel çalışma koşullarını, günlük ya da haftalık çalışma süresini, temel ücreti ve varsa ücret eklerini, ücret ödeme dönemini, süresi belirli ise sözleşmenin süresini, fesih halinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. Süresi bir ayı geçmeyen belirli süreli iş sözleşmelerinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. İş sözleşmesi iki aylık süre dolmadan sona ermiş ise, bu bilgilerin en geç sona erme tarihinde işçiye yazılı olarak verilmesi zorunludur.
· Kısmi süreli iş sözleşmesi noter onaylı olmak zorunda değil, ancak noter onaylı olmaması halinde sözleşmenin bir nüshası SGK'ya teslim edilmelidir.
· Belirsiz süreli olması iş güvencesinden yararlanmanın şartlarından biridir. Diğer şartlarında sağlanması gerekir.
· Kısmi belirsiz süreli iş sözleşmesi yapılmış ise ve diğer şartlar sağlanıyorsa yararlanabilir. kısmi belirli süreli de yararlanamaz.
· Uzaktan çalışma sözleşmesi belirsiz süreli olarak yapılması halinde ve diğer şartlar sağlanıyorsa yararlanır.
-OKURDAN GELENLER-
SORU: İstifa dilekçesini onaylayıp işleme koyan işveren, işçiden ihbar tazminatı isteyebilir mi?CEVAP: İş sözleşmesi haklı nedenle dahi olsa işçi tarafından feshedilirse ihbar tazminatı talep edilemez. Buna karşılık, işçinin iş sözleşmesini haklı sebep olmaksızın ve bildirim sürelerine uymadan feshetmesi halinde, işveren işçiden ihbar tazminatı talep edebilir. Ancak, işçinin haklı olmayan bir nedenle iş sözleşmesini feshetmesi ve bu feshin işveren tarafından onaylanarak işleme konulması halinde, işveren işçinin feshine muvafakat ettiği için işçiden ihbar tazminatı talep edemez.
Soru: Ben işten ayrılıyorum içeride kalan birkaç günlük iznim var. Bu süre zarfında iş arama iznimi de kullanıyorum. Kalan yıllık izinlerimi işverenim kullanmamı istiyor, bu izin kullandığım günler için de yine 2 saatlik iş arama izinlerini kullanabiliyor muyum?Cevap: İşveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi halinde İş Kanununun 17 nci maddesinde belirtilen bildirim süresi ile 27 nci maddesi gereğince işçiye verilmesi zorunlu yeni iş arama izinleri, yıllık ücretli izin süreleri ile iç içe giremez.