Türkiye Organ Nakli İçin Sıra Bekliyor!

Aile İzni Engeline Dikkat! Beyin Ölümü Vakalarının Yüzde 78’i Aile Veto'suna Takıldı

Haber Merkezi

Sağlık Bakanlığı'nın 2025 verilerine göre, Türkiye'de 32.982 kişi organ nakli için umutla beklerken, bu sayının 25.651'ini böbrek nakli bekleyenler oluşturuyor. Ancak, organ bağışındaki en büyük engel, tıbbi değil, hukuki ve toplumsal bir dirence dayanıyor: Aile izni.

İstanbul Okan Üniversitesi'nde düzenlenen "Beyin Ölümünden Yaşama: Organ Bağışında Süreçler ve Engeller" panelinde açıklanan rakamlar, durumun ciddiyetini gözler önüne serdi.

Çarpıcı Veri: Beyin Ölümü Vakalarının Büyük Çoğunluğu Bağışlanamıyor

Türkiye'deki hukuki uygulamalarda kişinin yazılı beyanı esas alınsa da, uygulamada aileden tek bir kişinin dahi itirazı, bağışı engelliyor.

2025 yılında beyin ölümü tanısı konan 1801 vakadan 1405'i (%78) aile izni olmadığı için organları kullanılamadı.

Aile izni olan 396 bağışçıdan ise tıbbi uygunluk nedeniyle sadece 250'si kullanılabilirdi.

Bu durum, beyin ölümü gerçekleşen her 5 kişiden neredeyse 4'ünün potansiyel bağışının, aile izni alınamadığı için çöpe gittiğini gösteriyor.

"Hayattayken Bağış Yapın, Gururla Ailenizle Paylaşın"

Panelin konuşmacılarından, İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alp Gürkan, Türkiye'deki nakillerin Batı ülkelerinin aksine %80 oranında canlı vericilerden yapıldığına dikkat çekti.

Prof. Dr. Gürkan: "Beyin ölümü tıbbi olarak geriye dönüşün olmadığı bir durumdur ve bunu toplumumuza en doğru şekilde anlatmalıyız. Medyaya da bu konuda büyük görev düşüyor; film ve dizilerde bitkisel hayat ya da koma gibi durumların beyin ölümüyle aynı şey olmadığını göstermeleri gerekiyor."

Yılda yaklaşık 5 bin organ nakli ameliyatı yapıldığını hatırlatan Prof. Dr. Gürkan, bekleyen hastalara umut olmak için ailelere çağrıda bulundu:

"Bir bağışla en az 5 kişiye hayat vermek mümkün. Henüz hayattayken organ bağışında bulunun ve bunu gururla ailenizle ve sevdiklerinizle paylaşın ki, o zor zamanda onların kararı, sizin bu isteğinizi yansıtsın."

Hukuki Süreç: Adaletli Dağıtım Yasal Güvence Altında

İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Umut Caner Canoğlu, canlı verici yoksa organ bağışı için yoğun bakım şartlarında beyin ölümü tanısına ihtiyaç duyulduğunu ve her ölümün beyin ölümü olmadığını vurguladı.

Av. Zafer İşeri ise panelde, organların adaletli dağıtımının yasal güvence altında olduğuna ve şahıslara özel düzenleme ve işlem yapılamayacağına dikkat çekti. İstanbul Organ ve Doku Nakli Bölge Koordinasyon Merkezi Koordinatörü Dilek Kasap Yakın da, organ dağıtımının kanunlara, bilimsel kurallara ve tıbbi etik anlayışa uygun şekilde, Sağlık Bakanlığı denetiminde Ulusal Organ ve Doku Nakli Koordinasyon Sistemi üzerinden yapıldığını belirtti.