2024, 1,55°C ile kayıtlardaki en sıcak yıl olacak
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2024 yılının insanlık tarihindeki en sıcak yıl olarak kaydedileceğini doğruladı. Küresel sıcaklıkların sanayi öncesi döneme kıyasla 1,55°C artarak kritik eşikleri zorladığını belirten rapor, fosil yakıt tüketiminin iklim krizindeki rolünü bir kez daha gözler önüne serdi.
Dünya Meteoroloji Örgütünün 6 uluslararası veri setine dayanarak hazırladığı analiz, 1850-1900 dönemi ortalamalarına göre 2024’ün, 1,5°C eşiğini aşan ilk takvim yılı olabileceğini ortaya koyuyor. Bu gelişme, küresel sıcaklık artışını 1,5°C’nin altında tutmayı hedefleyen Paris Anlaşması için ciddi bir uyarı niteliği taşıyor.
BM Genel Sekreteri bu verilerin küresel ısınmanın “soğuk ve sert bir gerçek” olduğunu tekrar kanıtladığını ifade ederek, “1,5 derece sınırını aşan bu durum, iklim hedeflerine ulaşmak için daha kararlı adımlar atmamız gerektiğini gösteriyor. Liderler hemen harekete geçmeli” dedi.
Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri ise rekor sıcaklıkların yanı sıra yükselen deniz seviyeleri, eriyen buzullar ve yıkıcı hava olaylarının da artarak insan kaynaklı sera gazı salınımlarının bir sonucu olduğunu vurguladı. “Her bir derecelik ısınma, insanların yaşamları, ekonomiler ve gezegen üzerindeki etkileri arttırıyor. Paris Anlaşması’nın hedefleri, uzun vadeli süreçlerde hâlâ kurtarılabilir, ancak zaman daralıyor.” dedi.
Fosil yakıtların yanmasıyla atmosfere salınan sera gazlarının yüzde 90’ı okyanuslarda depolanıyor. Bu durum, 2024 yılında okyanusların üst 2000 metre derinliklerinde şimdiye kadarki en yüksek ısı seviyesine ulaşılmasına neden oldu. Çin Bilimler Akademisi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2024’te okyanusların ısıl enerji artışı, bir önceki yıla göre 16 zettajoule (dünya elektrik üretiminin 140 katı) seviyesinde gerçekleşti.
Paris Anlaşması’nın 1,5°C hedefini aşmak, iklim değişikliğinin risklerini önemli ölçüde arttırabilir. Ancak bu hedef, sadece bir yıllık rekorlarla ölçülmüyor; on yıllar boyunca sürdürülen iklim politikaları ile değerlendiriliyor.
2024’ün rekor sıcaklıkları, politikacıların ve liderlerin 2025’te çığır açan iklim eylemleri için bir araya gelmesini daha da kritik hale getiriyor. Uzmanlar, fosil yakıtların yerini yenilenebilir enerji kaynaklarının alması ve küresel ısınmayı yavaşlatacak politikaların hayata geçirilmesi için uluslararası işbirliğini şart olarak değerlendiriyor.
Dünya Meteoroloji Örgütünün 2024 İklim Durumu Raporu’nun Mart 2025’te yayımlanması bekleniyor. Bu rapor, sera gazı salımları, yüzey sıcaklıkları, okyanus ısısı ve diğer temel iklim göstergelerinin yanı sıra aşırı hava olaylarını da ayrıntılı şekilde ele alacak.
Vicdan ALADAĞ
Orman Yüksek Mühendisi
Comments