Nurettin Korkmaz yazdı...
Yazının ilk bölümünde aşağıdaki fotoğrafı yayınlamış ve TEHLİKELERİ görebiliyor musunuz diye sormuştum.
İşte Tehlikeler:
1- Güvenli olmayan tv
2- Pencere – panjur ipleri
3- Açıktaki prizler
4- Şömine – Açık ateş
5- Keskin köşeli masa v.b
6- Madeni Bozuk paralar
7- Çanta içindeki malzemeler
8- Balonlar
9- Emeklerken başını vurabileceği orta sehpalar
10- Ütü masası ve sıcak ütü
11- Çamaşır sepeti
12- Yutulabilecek küçük parçalar
13- Tırmanıp düşebileceği koltuklar
14-Devrilebilecek malzemeler
15- Çekip üstüne düşürebileceği malzemeler
Tehlike nedir ?
Çocuklara zarar verme potansiyeli olan her şey Tehlikedir.
Çocuklar henüz Tehlikenin rafında değildir. Örneğin sıcak bir şeyin yakacağını bilmezler. Kesici aletlerin ellerini kesebileceğini bilmezler ama biz yetişkinler tehlikeleri biliriz.
Bildiğimiz tehlikelerin farkına varıp tehlike gördüğümüz tehtidlere karşı bu nedenle önlem almak ebeveynlerin görevidir.
Tehlike gerçekleştiğinde ortaya çıkan durumun şiddet derecesine ise RİSK diyoruz.
Riskleri öngörürüz , tahmin edebiliriz ama asla riskin kesin sonucunu söyleyemeyiz.
Örneğin duvara monte edilmemiş televizyonun tırmanmaya çalışırken çocuğunuzun üstüne devrilmesi tehlikesi gerçekleştiğinde ortaya çıkan riski yaşamadan bilemezsiniz.
Hadi tahmin edelim.
a- Çocuğunuzun biraz canı yanabilir.
b- Kanamalı bir açık yaraya neden olabilir.
c- Kırık ve veya çatlaklara neden olabilir.
d- Tv devrilmesi elektrik yangınlarına sebebiyet verebilir.
Gördüğünüz gibi biz büyükler tehlikeleri görürüz ve riskleri de tahmin edebiliriz ancak ‘bi şey olmaz’ boş vermişliği ile gördüğümüz ve bildiğimiz konularda önlem almakta biraz savsaklayıcı davranırız. Ta ki tehlike gerçekleşip riskini yaşayana kadar.
Çocuklar, çevrelerindeki nesnelere aşırı ilgi gösterdikleri ve merak ettikleri için kazalara maruz kalıyor. Çocukların, çevrelerini öğrenmek, büyüklerini taklit etmek, dünyayı tadarak tanımaya çalışmak, tehlikeyi değerlendirememek, anlama kabiliyetlerinin kısıtlı olması gibi özelliklerinin yanı sıra;
· El ve vücut becerileri yetişkinlerden azdır.
· Görme alanları yetişkinlerden daha dardır.
· Vücut oranları yetişkinlerden farklıdır. Örneğin kafaları daha büyüktür, dar alanlara kolayca sıkışabilirler.
· Vücutlarının ağırlık merkezi başa daha yakın olduğu için tepetaklak düşebilirler.
· Ev aletlerinin kabloları, prizler, musluklar ilgi alanlarıdır.
· Delik ve küçük aralıklara çivi, firkete, tel, kibrit çöpü gibi nesneler sokmaya bayılırlar.
· Sıcak cisimlere yapışıp yanabilirler.
· 1-3 yaş arası çocuklar (yüzme bilmemelerine rağmen) sıcak banyo küvetlerine, yüzme havuzlarına, büyük su birikintilerine atlamayı severler, bu nedenle boğulma riskleri daha fazladır.
Yaralanmayı Hazırlayan Faktörler
Çocuğun; Riskin bilincinde olmaması, Deneyimsizlik, Bulma ve keşfetme merakı, Risk alma davranışı, Psikolojik uyumsuzluk, Duygusal streste artma, Koruma tedbirlerinin olmaması.
Ebeveynlerin ya da bakıcının; Psikolojik uyumsuzluğu, Duygusal streste anları, Madde kullanımı, Yorgun olması, Dikkatini toparlayamaması, Dalgın veya unutkan olması , Üzüntü, stres, Annenin yaşı, Görme bozuklukları, Algılamada güçlükler, Zihinsel veya fiziksel özür, Çocuk güvenliği konusunda yeterli bilgiye sahip olmaması da kazaların sebepleri arasındadır.
Çevresel Faktörler ; Gerekli kanunların olmaması, Mevcut kanunların uygulanmasında yetersizlikler, Güvensiz çevre koşulları, Tehlikeli davranışlara özendirici reklamlar.
Ev kazalarının neredeyse yarısı 0-6 yaş arasındaki çocuklarda görülmektedir. Çocukların davranışsal ve fiziksel özelliklerinin erişkinlerden farklı olması; özellikle, çevrelerini keşfetme ve öğrenme konularındaki merakları, devamlı hareket halinde olmaları ve kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel beceriye henüz yeterince sahip olamamaları sebebiyle 0-6 yaş grubu çocuklar, kazaya uğrama oranı en yüksek grubu oluşturmaktadır.
İşte bu nedenle EVİNİZ GÜVENLİ Mİ diye soruyor ve siz yetişkinlerin tehlikelerin farkında olmalarını istiyoruz.
Bu kitabı yazarken iş güvenliği uzmanı olarak çocuk güvenliği konusunda evde eşyaların köşelerine çarpma riskini fine kinney yöntemi ile hesaplamaya çalıştım.
Öncelikle olasılık değerini hesaplamaya çalıştım. Çocuklarım büyümüş olduğundan 30-35 yıl önceki yaşananları tam hatırlayamadığım için elimde çocuğun köşelere çarpma verileri bulunmuyor. Ancak hesaplamanın doğru olabilmesi için tam çarpacakken anne veya babanın elini koyarak zarar görmesi önleyerek gerçekçi bir olasılık değeri hesapladım.
Emeklemeden yürümeye geçildiği dönemde çocukların henüz yeni yürümeye başlıyor olması ve yardımsız yürüyememesini dikkate almak işimi kolaylaştırdı çünkü yürüdüğü her an anne babanın yanında olup bir yere çarpmasına izin vermeyeceğini varsaydım.
Bunun sonucunda her 10 yürüme denemesinde (anne-baba görmediği zamanlarda) 3 defa eşyalara çarptığını varsaydım ve bunu fine kinney olasılık tablosunda 3 puana (olası) karşılık olarak aldım.
Frekansı hesaplamak daha kolay çünkü günde birkaç defa tehlikeye maruz kalıyordu. Dolayısıyla frekans değeri 6 oldu.
Şiddet ise çocuğun köşelere vurduğunda meydana gelebilecek sonuç olduğundan yüksek ihtimalle ilkyardım gerektirecek durum olarak kalacaktı.
Bunu da ilkyardım, küçük hasar derecesine gelen 3 puana karşılık olarak aldım.
Sonuç olarak ;
Risk = 3 x 6 x 3 yani 54 olarak belirledim.
Fine kinney risk derecelerine göre 54 puan gözetim altında tutulması gereken bir riski ifade eder. Ancak ben riski kabul edilebilir seviye olan 20 puanın altına indirmek istiyorum.
Olasılığı değiştiremiyorum, çocuk büyüyene kadar her 10 yürüme denemesinde 3 defa çarpmaya devam edecek. Frekansı da değiştirme şansım yok. Bazı eşyaları ortadan kaldırıp tehlikeye maruz kalma sıklığını haftada bir kaç defaya kadar düşürsem bile risk değeri 20’nin altına inemiyor.
Ancak çocuğu olan herkesin bildiği gibi eşyaların köşesine yumuşak sünger yapıştırarak çocuk kafasını vurduğunda hiç acı hissetmeden yürümeye devam etmesi sağlanabilir. Nitekim tüm köşeli eşyalara koruma süngeri takarak yaralanma riskini tamamen ortadan kaldırıldığını varsayarak şiddet değerini değiştirdim.
Yeni şiddet değeri artık “zarar yok” anlamına gelen 1 puana karşılık geliyor ve yeni risk puanı şöyle oldu;
Risk = 3 x 6 x 1 yani 18. Görüldüğü gibi risk değerini şiddeti azaltarak kabul edilebilir seviyelere indirdik.
Sonuç;
Örnekte de incelediğimiz gibi en basit düşme kazası bile en güvenli sandığımız evimizde çocuklarımız için tehlike oluşturmaktadır.
· Alınacak önlemler bir sonraki yazıda ele alınacaktır.
Comments