Duygusal Yeme ve Beslenme İlişkisi

Diyetisyen Zeynep Yaren Alagöz yazdı ...

Duygusal yeme, stres, üzüntü, kaygı, yalnızlık, öfke gibi duygusal durumlara tepki olarak aşırı veya kontrolsüz yeme davranışıdır. Kişi, aç olmadığı halde yemek yeme ihtiyacı hisseder ve bu genellikle yüksek kalorili, şekerli veya yağlı yiyecekler tüketmek şeklinde görülür.

Duygusal Yeme Neden Olur?

            1. Stres ve anksiyeteden kaynaklı olabilir. Kortizol hormonu arttığında, tatlı ve yağlı yiyeceklere yönelim artabilir.

            2. Alışkanlık ve çocukken yapılan yanlışlardan kaynaklı olabilir. Küçük yaşta yemekle ödüllendirilmek veya rahatlatılmak bu davranışa zemin hazırlayabilir.

            3. Düşük serotonin seviyelerinden kaynaklı olabilir. Mutluluk hormonu olan serotoninin düşük olması tatlı ve karbonhidrat ihtiyacını artırabilir.

            4. Düzensiz beslenmeden kaynaklı olabilir. Uzun süre aç kalmak, kan şekeri dengesizliği ve ani yeme ataklarını tetikleyebilir.

            5. Sosyal ve kültürel etkilerden kaynaklı olabilir. Özel günlerde, kutlamalarda veya sosyal ortamlarda yemekle duyguların pekiştirilmesi duygusal yeme eğilimini artırabilir.

Duygusal Yeme Nasıl Engellenir?

            •Açlık mı yoksa duygusal bir boşluk mu hissedildiğini fark etmek.

            •Stresle başa çıkmak için meditasyon, nefes egzersizleri, spor gibi yöntemlere yönelmek.

            •Kan şekerini dengede tutmak için öğün atlamamak.

            •Kompleks karbonhidratlar, protein ve sağlıklı yağları dengeli tüketmek.

            •Kendi yeme davranışlarını suçlamamak ve küçük değişimlerle başlamayı kabul etmek.

            •Stresli anlarda yemek yerine yürüyüş, müzik dinleme gibi alternatifler geliştirmek.

            •Evde sağlıksız atıştırmalıklar bulundurmamak.

            •Psikolog ve diyetisyen desteğiyle bilinçli bir beslenme programı oluşturmak.

Duygusal Yeme Davranışı Olan Bir Kişiye Nasıl Bir Diyet Uygulanır?

Duygusal yeme eğilimi olan bireylere katı diyetler yerine sürdürülebilir ve esnek beslenme planları önerilir.

            •Kan şekerini dengeleyen düşük glisemik indeksli besinler (tam tahıllar, sebzeler, baklagiller).

            •Daha uzun süre tok tutan protein kaynakları (yumurta, yoğurt, tavuk, balık).

            •Sağlıklı yağlar (zeytinyağı, avokado, kuruyemişler).

            •Sağlıklı atıştırmalıklarla (badem, yoğurt, meyve, yulaflı tarifler) açlık krizlerini önlemek.

            •Rafine şeker tüketimini azaltarak ani ruh hali değişimlerini önlemek.

            •Yavaş yemek, yemek sırasında başka şeylerle ilgilenmemek.

            •Tokluk ve açlık sinyallerini fark etmek.

            •Katı yasaklar koymak yerine ölçülü tüketim anlayışını benimsemek.

            •Kendini suçlamadan sağlıklı beslenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmek.

Duygusal yeme, bilinçli farkındalık, sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve psikolojik destekle yönetilebilir. Eğer duygusal yeme ciddi bir problem haline gelmişse, mutlaka bir uzman desteği almak faydalı olacaktır.